Αναστάτωση, ανασφάλεια και απόγνωση δημιουργεί ο Τοπικός Πολεοδομικός Σχεδιασμός που ετοιμάζεται βιαστικά να επιβληθεί με πρόσχημα το περιβάλλον και την άτακτη δόμηση που γενικεύει μια δικαστική απόφαση του ΣΤΕ που αφορούσε μεμονωμένο περιστατικό στην Πάτμο. Απόφαση που αγνοεί (καταργεί) Προεδρικά Πολεοδομικά Διατάγματα που έλκυσαν πολίτες να αγοράσουν γη προς οικοδόμηση.
Το Γαύριο παρουσιάζεται χωρίς πολεοδομικό σχέδιο. Το αρχικό συντάχθηκε το 1849 το οποίο έχει αλλάξει ως προς τους όρους δόμησης, νομότυπα από την πολιτεία. Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών χρησιμοποιεί πολεοδομικό χάρτη (επισυνάπτεται) που ορίζει το όριο του οικισμού που το διακρίνει σε 5 ζώνες. Η μελέτη όμως δέχεται μόνο την ΖΟΕ (175/δ/1997).
Στο σχέδιο, σενάριο 2, το οποίο παρουσιάστηκε ως το πιο ισορροπημένο, πέρα από την ΖΟΕ και το υπάρχον όριο οικισμού που αποτυπώνεται (αλλά δεν αναγνωρίζει ότι υπάρχει) παρουσιάζεται μια υπερμεγέθης έκταση που εικονίζεται με ανοιχτό πράσινο (βεραμάν) που χαρακτηρίζεται ως ζώνη οργανωμένης τουριστικής ανάπτυξης. Η μονομερής αυτή ανάπτυξη διαφαίνεται ως στόχος μεγάλων κατασκευαστικών και τουριστικών εταιριών που λειτουργούν σε βάρος της οικογενειακής μικρομεσαίας επιχείρησης και καλλιεργούν τον υπερτουρισμό. Παράλληλα η μη πρόβλεψη για επέκταση του ορίου οικισμού καταργεί απότομα τη δόμηση για Α και Β κατοικία. Επισημαίνεται ότι στην Ελλάδα ακόμα κυριαρχούσα πολεοδομική πολιτική είναι η κάλυψη των αναγκών στέγασης.
Έξω από το όριο του οικισμού έχουν αναπτυχθεί συστάδες οικιών και έχουν αγοραστεί οικόπεδα που πληρούν τους υπάρχοντες όρους δόμησης. Με τον νέο πολεοδομικό κανονισμό, που δεν επιτρέπει επέκταση, όσοι δεν πρόλαβαν να κτίσουν και οι οποίοι έχουν καταβάλει σημαντικό τίμημα σε αγορά γης και φόρους έχουν εξαπατηθεί.
Οι δρόμοι, ακόμα και οι ασφαλτοστρωμένοι και οι τσιμεντοστρωμένοι, ορίζονται ως μη χαρακτηρισμένοι. Εξαιρείται το επαρχιακό δίκτυο. Επιπλέον απουσιάζει η καταγραφή των παλαιών δρόμων, αυτών που δημιουργήθηκαν πριν το 1923, οι λεγόμενοι «μουλαρόδρομοι», που πολεοδομικά χαρακτηρίζονται ως δρόμοι. Οι δρόμοι αυτοί μνημονεύονται στην πλειοψηφία τους σε Βασιλικό Διάταγμα , αλλά και σε συμβόλαια και φαίνονται σε αεροφωτογραφίες. Επιπλέον το Επαρχείο στο παρελθόν κατέγραψε όλους τους δρόμους της Άνδρου και τους χαρακτήρισε με δικαστικές αποφάσεις.
Στην πρόσφατη απογραφή, που έγινε χειμώνα, δεν αποτύπωσε τους ημιμόνιμους κατοίκους που ζουν στο Γαύριο περισσότερο από 9 μήνες το χρόνο. Απουσιάζουν μόνο το διάστημα των χειμερινών μηνών για λόγους υγείας (εξετάσεις, επισκέψεις σε γιατρούς κλπ κοινωνικοί λόγοι). Είναι οι κάτοικοι που διευρύνουν την επιχειρηματικότητα στο Γαύριο πέραν των 2 τουριστικών μηνών. Τυχαίο είναι ότι στο Γαύριο τα καταστήματα λειτουργούν όλο το χρόνο και ελάχιστα κλείνουν μόνο το χρονικό διάστημα Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου; Παρόλα αυτά το Γαύριο είχε αύξηση πληθυσμιακή.
Η καταγραφή των τουριστικών μονάδων διαμονής του Γαυρίου απουσιάζει, των οποίων ο κύριος όγκος βρίσκεται εντός του ορίου οικισμού ή συνορεύουν με αυτό. Στοιχείο που ενισχύει την ανάγκη επέκτασης του οικισμού για κατοικία και για καταλύματα.
Tα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι γνωστό ότι δεν καταγράφουν την πραγματική εικόνα του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα, αλλά αυτή που επιδοτείται και είναι εκτός πραγματικότητας. Καταγράφονται στην Άνδρο 44,233 γιδοπρόβατα! Χωρίς να ελεγχθούν αν υπάρχουν και οι ανάλογες σταυλικές υποδομές.
Ακόμα και τα κλιματικά δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν από το χρονικό διάστημα 1961-1990, χωρίς να αναφέρεται ο σταθμός λήψης στοιχείων. Ένα ερώτημα είναι γιατί δεν χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα των πρόσφατων 30 ετών που οδηγούν σε ασφαλέστερα συμπεράσματα.
Η στεγαστική ανάγκη με βάσει την πραγματικότητα που υπάρχει και την ανάπτυξη που προβλέπεται και από την ανάπτυξη του λιμανιού στο Γαύριο χρειάζεται γενναία επέκταση του ορίου οικισμού τουλάχιστον σε ακτίνα 500 μέτρων από το υπάρχον όριο και από το όριο ΖΟΕ. Παράλληλα επιπλέον 1000 μέτρα με το καθεστώς της γειτνιάζουσας περιοχής για κάλυψη ποικίλων αναγκών δόμησης. Να μπορεί να αναπτύσσεται το Γαύριο σταδιακά και αβίαστα αν χρειαστεί. Η ελεύθερη οικονομία έχει κανόνες για ανάπτυξη, χρειάζεται όμως την δυνατότητα να εκδηλωθεί και να μην ασφυκτιά σε τεχνητούς περιορισμούς, σαν αυτούς που υπάρχουν και αν η μελέτη δεν τα λάβει υπόψη θα διογκώσει το υπάρχον πρόβλημα και τις στρεβλώσεις που δημιουργούνται.
ΥΓ. Το μέλλον του Γαυρίου και της Άνδρου ευρύτερα, με το τοπικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό χρειάζεται ενεργοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα φορέων (μηχανικοί, νομικοί, κόμματα κλπ) διότι περιέχει παγίδες υπέρ μεγαλοεπενδυτών, οι οποίοι, έμμεσα ή άμεσα, αναφέρονται σε ανάπτυξη υπέρ την κοινωνίας και εννοούν την δική τους.