Μνήμη Δημήτρη Τατάκη
συνδικαλιστή- καπετάνιου
από το Βραχνού Άνδρου
«Απόψε οι λύκοι σώπασαν γιατί ούρλιαζαν οι άνθρωποι»
Μενέλαος Λουντέμης
«Οδός Αβύσσου αριθμός 0»
Με την ευκαιρία της εκδήλωσης – ομιλίας για τον άγνωστο Συνετιανό πανεπιστημιακό Βασίλειο Τατάκη που έγινε στις 23/8/2024 στο Λαογραφικό Μουσείο Συνετίου, αξίζει νομίζω οι Ανδριώτες να γνωρίσουν και έναν άλλο συμπατριώτη τους, τον καπετάνιο Δημήτρη Τατάκη , αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης που δολοφονήθηκε άγρια στα χρόνια του εμφυλίου κρατούμενος στην Μακρόνησο για τις ιδέες του.
Ο Δημήτρης (Μήτσος) Τατάκης γεννήθηκε το 1913 στο Βραχνού της Άνδρου. Μετά το σχολείο μπάρκαρε αρχικά σαν δόκιμος και στην συνέχεια σαν αξιωματικός καταστρώματος. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρήκε στο εξωτερικό όπου μετείχε ενεργά στον αντιφασιστικό αγώνα και προσφέρθηκε ως εθελοντής στην απόβαση στην Νορμανδία. Ακόμα μετείχε στην οργάνωση των ναυτεργατών στα καράβια, σαν στέλεχος της Ένωσης Ναυτίλων Αξιωματικών και μετά το 1943 σαν μέλος της εκτελεστικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων (ΟΕΝΟ). Πρωτοστάτησε στους αγώνες των ναυτεργατών για τα δικαιώματα τους και επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1945 δέχθηκε διωγμό από το εμφυλιακό κράτος.
Συνελήφθη το 1948 και στάλθηκε στην εξορία αρχικά στην Ικαρία και στην συνέχεια στις Στρατιωτικές Φυλακές των Αθηνών (ΣΦΑ) στην Μακρόνησο. Πέρασε φρικτά βασανιστήρια αλλά δεν υπέκυψε ποτέ στην βία και στους εκβιασμούς για δήλωση μετανοίας .
Μετά από ένα σύντομο διάστημα που μεταφέρθηκε στην Αθήνα για ανακρίσεις τον επέστρεψαν στην Μακρόνησο για περαιτέρω «αναμόρφωση». Του επέβαλαν το σκληρό βασανιστήριο της ορθοστασίας μέχρι θανάτου. Αφού τον έριξαν στην θάλασσα τον υποχρέωσαν να στέκεται όρθιος ακίνητος με δυο φρουρούς να τον επιτηρούν μέρα-νύκτα μην επιτρέποντας του να καθίσει και να μιλήσει με κανέναν. Μόνο 5 λεπτά για φαγητό τον άφηναν.
Ο χρόνος περνούσε αλλά ο αγωνιστής καπετάνιος δεν λύγισε. Χαρακτηριστικός διάλογος όπως τον μετέφεραν οι συγκρατούμενοι του,
- Βάζεις στοίχημα Τατάκη, πώς θα υπογράψεις δήλωση; Τον ρώτησε ο βασανιστής του Κοθράς, μετά από μια εβδομάδα μαρτυρίου.
- Όχι Κοθρά του απαντάει, δεν βάζω στοίχημα γιατί είσαι φτωχός και σε λυπάμαι, θα χάσεις το στοίχημα.
Ο Τατάκης έμεινε όρθιος 33 μέρες και νύκτες. Δεν έσπασε. Δεν υπέγραψε. Ο ηρωικός Ανδριώτης καπετάνιος δολοφονήθηκε στην απομόνωση από τους βασανιστές του στις 9 Γενάρη του 1950.
Ευχή παντοτινή. Ποτέ πια φασισμός, βασανισμοί, εξορίες.
Ο Δημήτρης Τατάκης ήταν ένας ήρωας της Εθνικής Αντίστασης, ένας πρωτοπόρος που αγωνίστηκε για τα συμφέροντα των ναυτικών αλλά και για την ελευθερία στην έκφραση των ιδεών. Αυτός ο Ανδριώτης αξίζει να τιμηθεί στον τόπο που γεννήθηκε από τον Δήμο Άνδρου.
Γιάννης Μαρκόπουλος
Άνω Γαύριο
15 Σεπτεμβρίου 2024
