Παρά τις ακραίες καιρικές συνθήκες του παλουκοκάφτη Μάρτη, το 2ο Σχολείο Ξερολιθιάς πραγματοποιείται, με μικρές μόνο διαφοροποιήσεις του προγράμματος που είχε αρχικά ανακοινωθεί. Η υποδοχή των εκπαιδευόμενων από διοργανωτές και εκπαιδευτές έγινε το Σάββατο πρωί 12 Μαρτίου 2022 στην εμβληματική αίθουσα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κορθίου (ΚΠΕ), του πρώτου σχολείου της Άνδρου και από τα πρώτα που λειτούργησαν στην προεπαναστική Ελλάδα (1813).
Το ίδιο πρωινό αναλύθηκαν θέματα που αφορούν στις τεχνικές της ξερολιθικής δόμησης (Νίκος Χαζάπης, Γρηγόρης Κουτρόπουλος), και έργα που έχουν υλοποιηθεί στον ελληνικό χώρο από το περιοδεύον εργαστήριο «Μπουλούκι» (Γρηγόρης Κουτρόπουλος).
Ο χιονιάς μας ανάγκασε να μεταφέρουμε την απογευματινή συνεδρία του Σαββάτου 12 Μαρτίου σε μεταγενέστερες ημέρες, αλλά δεν ακύρωσε τη δραστηριότητα της επόμενης ημέρας, της Κυριακής 13 Μαρτίου: κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες χιονοθύελλας και χιονοχάλαζου, σε μια ενθουσιαστική ατμόσφαιρα που συμμετείχαν είκοσι εκπαιδευόμενοι και πέντε εκπαιδευτές και διοργανωτές, την ημέρα αυτή πραγματοποιήθηκε αναγνωριστική εκδρομή των ξερολιθικών δομικών στοιχείων κατά μήκος του μονοπατιού που ενώνει τον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ζαγοράς με την Μονή Παναχράντου, στο κέντρο του νησιού. Η απογευματινή συνεδρία της ίδιας ημέρας περιέλαβε εξαιρετικές εισηγήσεις από τους καθηγητές του ΕΜΠ, Μανόλη Κορρέ και Τάση Παπαϊωάννου, που κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον όλων για περισσότερες από τρεις ώρες.
Την Δευτέρα 14 Μαρτίου το εργαστήριο εγκαταστάθηκε στο μονοπάτι πρόσβασης προς τον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ζαγοράς. Μετά τον εντοπισμό των κατεστραμμένων τμημάτων των ξερολιθικών περιβόλων του μονοπατιού, δομημένων με την τεχνική των «στημάτων», οι εκπαιδευόμενοι προχωρούν στη σταδιακή αποκατάστασή τους, με την επίβλεψη των δύο Ανδριωτών μαστόρων πέτρας, του Ηρακλή Γαύρα και του Γιάννη Παπαδόπουλου. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, στο ΚΠΕ Κορθίου, οι ομιλίες από την Βίλλυ Φωτοπούλου (Υπουργείο Πολιτισμού) και από τον Γρηγόρη Κουτρόπουλο έθεσαν το πλαίσιο της άυλης και υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς, συνδέοντας θεωρία και πράξη της ξερολιθικής δόμησης στην Ελλάδα και διεθνώς.
Το πρόγραμμα συνεχίζεται σήμερα, Τρίτη 15 Μαρτίου, στους ίδιους χώρους, με αμείωτο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό από τους εκπαιδευόμενους, οι οποίοι προέρχονται, εκτός από την Άνδρο και την Αττική, και από άλλα νησιά του Αιγαίου (Ίο, Σύρο), από τα Άγραφα Καρδίτσας, αλλά και από Ισπανία και Ολλανδία.
Για όποιον ενδιαφέρεται, οι απογευματινές συναντήσεις (17.00-19.00) θα είναι ελεύθερα προσβάσιμες, στον σύνδεσμο: https://aegean-gr.zoom.us/j/96334277753. Το πρόγραμμα, καθώς και άλλες πληροφορίες σχετικά με το Σχολείο, δίνονται στον ιστότοπο του έργου LIFE TERRCESCAPE, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιείται: http://www.lifeterracescape.aegean.gr/.
Σκοπός του Σχολείου είναι η ανάδειξη της τέχνης της ξερολιθιάς μέσα από τη μεταφορά θεωρητικής και πρακτικής γνώσης στους νέους τεχνίτες πέτρας. Απώτερος σκοπός, η διατήρηση της τέχνης η οποία έχει διαμορφώσει το διαχρονικό τοπίο των νησιών του Αιγαίου, με την ελπίδα ότι η ίδια τέχνη θα συνεχίζει να το διατηρεί.
Το 2ο Σχολείο Ξερολιθιάς Άνδρου αφιερώνεται στην Ελένη Αλεξάκη-Παγκρατίου, ψυχή του 1ου μας Σχολείου, το Νοέμβριο 2021, που πλέον δεν είναι εν ζωή.
Ελένη Αλεξάκη-Παγκρατίου,
Θεοδώρα Πετανίδου, συντονίστρια του έργου LIFE TERRCESCAPE
