Με αφορμή τον εορτασμό της ημέρας της γυναίκας στις 8 Μαρτίου που καθιερώθηκε ως ημέρα μνήμης του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών, για να τιμήσει τους αγώνες των γυναικών για καλύτερες και ίσες ευκαιρίες στην εργασία , θα ήθελα να αναφερθώ στην σημαντική συμμετοχή της γυναίκας στην ανάπτυξη του τουρισμού και στον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε η εφαρμογή της “Eλληνικής φιλοξενίας” προς τον σκοπό αυτό από την γυναίκα.
Η φιλοξενία περιλαμβάνει ανάλογα με την περίσταση παροχή στέγης, τροφής, φροντίδας, προστασίας είναι μια στάση ζωής που ειδικά στην ελληνική πραγματικότητα η “φιλοξενία” συνδέεται με όλα τα θετικά χαρακτηριστικά των Ελλήνων και προσφέρεται στους “συγγενείς” αλλά και στους “ξένους” από πολύ παλιά με ανιδιοτέλεια και ευχαρίστηση. Αποτελεί δε στοιχείο της πολιτισμικής αλλά και της κοινωνικής ταυτότητας μας.
Στο σημείο αυτό θέλω να επισημάνω ότι την δεκαετία του 1960, όταν δειλά δειλά άρχισε να αναπτύσσεται ο τουρισμός στην Χώρα μας, κι επειδή το δυναμικό των ξενοδοχείων δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στην ζήτηση, δόθηκαν επισήμως άδειες από τον ΕΟΤ, για όσους το επιθυμούσαν, να μπορούν να νοικιάζουν μέρος της κατοικίας τους στους τουρίστες. Τότε το ενδιαφέρον ήταν έντονο και μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών ανταποκρίθηκε με απώτερο φυσικά στόχο την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος, ενώ παράλληλα εξυπηρετούσε το γεγονός αυτό την αυξανόμενη ζήτηση.
Όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτή η τόσο στενή συγκατοίκηση μέσα στην κάθε οικογένεια για να λειτουργήσει και να εδραιώσει αυτό το είδος του τουρισμού και να περάσει το μήνυμα ότι οι Έλληνες είμαστε φιλόξενος λαός, θα έπρεπε κάποιοι με την συμπεριφορά τους όχι υποκριτικά αλλά αυθόρμητα και ανιδιοτελώς να περάσουν το μήνυμα της “ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ”. Αυτόν λοιπόν τον ρόλο είναι προφανές και αδιαφιλονίκητο γεγονός ότι το ανέλαβαν τότε οι γυναίκες-νοικοκυρές-μητέρες που αντιμετώπισαν τους τουρίστες σαν να ήταν μέλη των οικογενειών τους.
Με την πάροδο των χρόνων εδραιώθηκε αυτό το είδος των διακοπών (δηλαδή διακοπές μαζί με την οικογένεια) γιατί οι τουρίστες όχι μόνο γνώρισαν από κοντα την οικογενειακή συμπεριφορά των Ελλήνων αλλά και τα ήθη κι έθιμα κάθε περιοχής.
Αυτές οι πρώτες γυναίκες που εδραίωσαν αυτό το είδος των διακοπών ήσαν αυτές που ανέπτυξαν τον κλάδο των ενοικιαζομένων δωματίων και διαμερισμάτων που σήμερα απαριθμούν 40.000 επιχειρήσεις αυτόνομες, χωρίς να χρησιμοποιούν την κατοικία τους για τον σκοπό αυτό, με διασπορά σε 250 τουριστικές περιοχές σε όλη την χώρα. Φέρουν δε στην μεγάλη τους πλειοψηφία ως διακριτικό τίτλο το όνομα της γυναίκας που ξεκίνησε να λειτουργεί την επιχείρηση αυτή.
Η δε συμβολή τους στην εθνική οικονομία είναι τεράστια γιατί πέραν του συναλλάγματος από τον τουρισμό που εισρέει από όλες τις μικρές επιχειρήσεις φιλοξενίας ειδικά στους νησιωτικούς προορισμούς, κρατούν ζωντανές και πολλές παρεπόμενες επιχειρήσεις με τον τουρισμό.
Η γυναίκα που φιλοξενεί στο κατάλυμα της ανθρώπους από άλλα μέρη της Ελλάδας αλλά και από το εξωτερικό, δεν θα τους προσφέρει μόνο την κλασσική περιποίηση ενός ξενοδοχείου, αλλά θα τους υποδεχθεί με το χαμόγελο, θα τους αγαπήσει ,θα ακούσει τα προβλήματά τους , θα τους προσφέρει φιλέματα, θα αποφύγει τις συγκρούσεις εάν της παραπονεθούν για κάτι και θα προσπαθήσει να τους βοηθήσει σε ότι χρειαστούν. Η φιλοξενία γι αυτήν είναι να νοιώσει ο πελάτης ότι είναι “σπίτι του” και φυσικά να ξανάρθει γεγονός που συμβαίνει πολλαπλές φορές αν ο προορισμός είναι στα περισσότερα σημεία αρεστός στον πελάτη. Μερικές φορές μάλιστα έρχεται ξανά μόνο και μόνο για το συναίσθημα που του προσφέρει η φιλοξενία της ιδιοκτήτριας.
Οι γυναίκες ως επιχειρηματίες στον τουρισμό είτε σε μικρές μονάδες ενοικιαζομένων δωματίων και διαμερισμάτων αλλά και στις μεγαλύτερες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αναπτύσσουν την δράση τους με κριτήριο και κίνητρο διαφορετικό από την απρόσωπη συναλλαγή που αναπτύσσεται μεταξύ αυτών που προσφέρουν υπηρεσίες και αυτών που τις αγοράζουν. Το έντονο αίσθημα της φιλοξενίας και συνάμα η ποιοτική αναβάθμιση των υπηρεσιών που ζητούνται πλέον, καθώς και η επιμόρφωση των γυναικών σε ανώτερο και ανώτατο εκπαιδευτικό βαθμό έχουν οδηγήσει στην δημιουργία έντονου ενδιαφέροντος για επαγγελματική ενασχόληση νέων γυναικών στον τουριστικό τομέα με αυξανόμενο συνεχώς ποσοστό συμμετοχής τους στον τομέα και με επιτυχημένες επαγγελματικές σταδιοδρομίες.
Ελένη Πολίτου
Οικονομολόγος- Tourism Expert