Σε μια μικρή προσπάθεια ανάδειξης του τοπικού μουσικού γίγνεσθαι του οικισμού μας, του Συνετίου, καταγράφω μερικές σκέψεις, μικρά περιστατικά και μουσικούς που αποκαλύπτονται και συμπληρώνουν το ψηφιδωτό του λαϊκού μας μουσικού πολιτισμού.
Είναι γεγονός ότι η μουσική κυρίως αλλά και το τραγούδι, συνόδευαν από τα παλιά χρόνια όλες τις εκδηλώσεις της καθημερινής ζωής των ανθρώπων. Αλλωστε η τέλεση διαφόρων εκδηλώσεων στο διάβα των χρόνων, συνοδευόταν πάντα από μουσική και τραγούδι.
Παρατηρούμε ότι σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις της καθημερινότητας και των εθίμων, όπως βάπτιση, αρραβώνας, γάμος, θρησκευτικές εορτές, πανηγύρια, ακόμη και αυτοσχέδια γλέντια, όλα συνοδευόταν από την παρουσία αυτών των ακάματων εργατών της διασκέδασης και της διατήρησης του μουσικού πολιτισμού του τόπου που ήταν αρκούντως πλούσιος και τον εκπροσωπούσαν διαχρονικά οι ντόπιοι μουσικοί, οι οποίοι διασκέδασαν και χάρισαν ευχάριστες στιγμές σε πολλές γενεές ανθρώπων, ιδιαίτερα μάλιστα τα χρόνια της δύσκολης επικοινωνίας των ανθρώπων και της μη ύπαρξης άλλων τρόπων διασκέδασης.
Βασικά στον τόπο μας δημιουργούντο κομπανίες και σχήματα που κυρίως περιλάμβαναν αυτοσχέδιους μουσικούς, ελάχιστοι είχαν ιδιαίτερη γνώση μουσικής που να την είχαν σπουδάσει, χωρίς η σύνθεση της κάθε ορχήστρας να είναι σταθερή και σχεδόν πάντοτε αποτελείτο από δύο άτομα.
Να σημειώσω ότι αξιόλογοι μουσικοί υπήρχαν και υπάρχουν σε όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα του νησιού, πολλοί εξ αυτών σημαντικοί και με κάποιους ασχολήθηκαν διαχρονικά μέσα ενημέρωσης και μεγάλοι μουσικοί-παραγωγοί, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι σήμερα συνεχίζουν την παράδοση αρκετοί νέοι, άξιοι συνεχιστές της παράδοσης και της κληρονομιάς του νησιού μας.
Η αμοιβή αυτών των ανθρώπων- καλλιτεχνών στο παρελθόν, ήταν βασικά το χειροκρότημα και η αναγνώριση της προσφοράς τους και δευτερευόντως βέβαια η πρακτική του φιλοδωρήματος ή της χαρτούρας που συμπλήρωνε το τότε εισόδημα των ανθρώπων αυτών και βελτίωνε την οικονομική επιφάνεια των οικογενειών τους.
Οι μαρτυρίες των μεγαλύτερων σε ηλικία σήμερα κατοίκων μας και οι δικές μας αναμνήσεις λένε ότι οι άνθρωποι αυτοί προσκαλούνταν από κατοίκους και άλλων περιοχών του νησιού μας, μερικές των οποίων δεν ήταν ιδιαίτερα κοντά και περπατώντας φορτωμένοι με τα μουσικά τους όργανα, κατέφθαναν στον τόπο της εκδήλωσης, επειδή και το οδικό δίκτυο ήταν τότε πολύ περιορισμένο. Πολλές φορές η διασκέδαση εκεί διαρκούσε κάποια μερόνυκτα όπου οι μουσικοί μας ευρίσκοντο στο επίκεντρο της διασκέδασης και συνέβαλλαν τα μέγιστα στην ευθυμία και στο κέφι, μετά δε το πέρας ήταν υποχρεωμένοι να επιστρέψουν στα σπιτικά τους. Υπάρχουν λοιπόν μαρτυρίες που λένε ότι παρευρίσκοντο σε εκδηλώσεις και διασκεδάσεις σε περιοχές της περιοχής Κορθίου, αλλά και της περιοχής Χώρας και σε χωριά όπως Μεσσαριά, Βακόνι, Πιτροφός, Στραπουργιές, ακόμη Βουρκωτή κλπ. πολλά-πολλά χιλιόμετρα μακριά από την περιοχή τους.
Η βάση της κάθε ορχήστρας ήταν το βιολί και το σαντούρι και σπανίως άλλο όργανο όπως το λαούτο.
Το βιολί εδώ και 350 χρόνια θεωρείται ο βασιλιάς των οργάνων και ιστορικά τα πλέον περίφημα βιολιά κατασκευάστηκαν από τον Αντώνιο Στραντιβάριους ανάμεσα στα 1650 και 1737, που υπήρξε ο πιο μεγάλος κατασκευαστής βιολιών, με εξαιρετικό ήχο, αλλά υπήρξαν διαχρονικά και αρκετοί άλλοι επιδεξιότατοι κατασκευαστές , που υπάρχουν και μέχρι σήμερα.
Το σαντούρι είναι ένα έγχορδο κρουστό επίπεδο μουσικό όργανο. Το όνομά του προέρχεται από την Ελληνική λέξη ψαλτήριο, μέσω της Περσικής γλώσσας σαντούρ. Χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα στην παραδοσιακή μουσική της Ελλάδος, ιδιαίτερα στη μεταγενέστερη, κυρίως τις δεκαετίες 1950, 1960 και 1970, χρησιμοποιείται όμως και σήμερα από εξαίρετους μουσικούς και εξάγει υπέροχο μουσικό ήχο.
Σαν έναν ελάχιστο φόρο τιμής προς όλους αυτούς τους ντόπιους καλλιτέχνες και άοκνους εργάτες του πολιτισμού και της παράδοσης που έζησαν και ξεδίπλωσαν το ταλέντο τους στον τόπο μας και που βεβαίως σήμερα δεν υπάρχουν ανάμεσά μας, ας μου επιτραπεί να αναφέρω αλφαβητικά όσους κατάφερα να συγκεντρώσω στη μνήμη μου αλλά και να συλλέξω από τις μαρτυρίες των μεγαλύτερων συντοπιτών μου, αφού αναφέρω ότι τα εικονιζόμενα μουσικά όργανα βιολί και σαντούρι [οργανοπαίκτες Δημήτριος Καλογρίδης και Κων/νος Καλλιβρούσης] είναι αυτά που εμφανίζονται στην φωτογραφία και διατηρούνται σε άριστη κατάσταση ως κειμήλια σε οικίες συγγενώντων εικονιζόμενων αείμνηστων οργανοπαιχτών:
-Γαρδέλης Αλέξανδρος βιολί-σαντούρι
-Καλλιβρούσης Ζαννής λαούτο
-Καλλιβρούσης Κων/νος σαντούρι
-Καλογρίδης Δημήτριος βιολί
-Καρκάκης Δημήτριος βιολί
-Ματθαίος Θεόδωρος σαντούρι- Υπήρξε και ιεροψάλτης .
-Τατάκης Νικόλαος (καραβάς) Λαούτο.
