Σημαντική ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ για αιολικά στη Λευκάδα για λόγους τουριστικής ανάπτυξης, οπτικής και ακουστικής όχλησης από τουριστικές εγκαταστάσεις / σημαντικά σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος.
ΣΤΕ 2043/2020 [ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΣΠΗΕ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ]
Άραγε έχει εξεταστεί κάτι αντίστοιχο στις περιπτώσεις των αιολικών «Ράχη Ξηροκόμπι» (απέναντι από το Κόρθι), «Αιολικό Καφούτσι» (πάνω από το Μπατσί), «Αιολικό Γκοράκι» (στο δρόμο για Άχλα), τα οποία παρουσιάζουν παρόμοια χαρακτηριστικά με την εν λόγω απόφαση;
Στις σχετικές προσφυγές για τα ανωτέρω αιολικά, έχουν συμπεριληφθεί αντίστοιχοι λόγοι ακύρωσης;
Υπενθυμίζεται ότι το αιολικό «Ράχη Ξηροκόμπι» έχει χωροθετηθεί στο σύνολό του σε απόσταση μικρότερη των 3km από τις τουριστικές επιχειρήσεις (καταλύματα, χώροι εστίασης στην παραλία) του Όρμου Κορθίου, ενώ το δυτικό τμήμα της χωροθέτησης του «Αιολικού Καφούτσι» φτάνει μέχρι και στα 2km από τη μαρίνα του Μπατσίου. Αντίστοιχοι λόγοι με τις παραλίες στη δυτική Λευκάδα θα μπορούσαν να εγερθούν για την περίπτωση των εμβληματικών παραλιών της Άνδρου «Άχλα» («Αιολικό Γκοράκι») και «της Γριάς το πήδημα» («Αιολικό Ράχη Ξηροκόμπι»).
Η απόφαση ΣτΕ 2043/2020 μεταξύ άλλων προβλέπει:
«Οι προβλεπόμενες από το Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. αποστάσεις αιολικών εγκαταστάσεων πρέπει να τηρούνται όχι µόνο από τα όρια περιοχών ή ζωνών στις οποίες υπάρχουν τουριστικά καταλύματα, αλλά και από μεμονωμένα, νομίμως υφιστάμενα τουριστικά καταλύματα. Και τούτο διότι από τις διατάξεις του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. ουδόλως προκύπτει ότι η ανάπτυξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. µπορεί να επιχειρείται εις βάρος άλλων πτυχών οικονοµικής ανάπτυξης, όπως η ανάπτυξη του τουρισμού, ειδικά εφ’ όσον στην περιοχή υφίστανται νομίμως τουριστικές µονάδες, οι οποίες απέβλεψαν στην ανυπαρξία οπτικών οχλήσεων, όπως εκείνες που προκύπτουν από την εγκατάσταση Α.Σ.Π.Η.Ε. πλησίον αυτών. Η άποψη αυτή επιρρωνύεται και εκ του ότι το Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. μεριμνά για την τήρηση κατάλληλης αποστάσεως ακόµη και από “μεμονωμένες κατοικίες”, προκειµένου να αποφευχθούν οχλήσεις από το θόρυβο.
Με την μονολεκτική παρατήρηση “Ἱκανοποιείται”, η Μ.Π.Ε. είναι ελλιπής, η δε προσβαλλομένη αιτιολογείται ανεπαρκώς, διότι δεν αντιμετωπίζεται το ζήτημα της τήρησης των απαιτούµενων από το Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. αποστάσεων από τα υφιστάμενα τουριστικά καταλύματα, το οποίο άλλωστε είχε τεθεί ενώπιον της Διοικήσεως από τους φερόμενους ως ιδιοκτήτες των ανωτέρω τουριστικών συγκροτημάτων στο πλαίσιο της προηγηθείσας διοικητικής διαδικασίας, εν όψει δε τούτου όφειλε η Διοίκηση να διαλάβει ειδικώς αιτιολογηµένη κρίση για την τήρηση της νόµιµης αποστάσεως των Α/Γ από τα πλησίον τουριστικά καταλύματα. Δεν ασκεί δε επιρροή, εν προκειμένω, το γεγονός ότι τα εν λόγω τουριστικά καταλύματα αδειοδοτήθηκαν µετά τη χορήγηση της άδειας παραγωγής έτους 2003, όπως τροποποιήθηκε µέχρι το 2005, δεδομένου ότι ο έλεγχος συμβατότητας προς τις διατάξεις του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., προκειµένου περί αδειών παραγωγής που είχαν εκδοθεί µέχρι τη δημοσίευση (39.12.2008) της εγκριτικής αυτού αποφάσεως, όπως, εν προκειμένω, ενεργείται στο στάδιο της εκδόσεως Α.Ε.Π.Ο. (άρθρο 27 παρ. 4 αυτού) και συνεπώς ο κρίσιµος χρόνος για τη διαπίστωση της ύπαρξης ή µη νομίμως υφισταμένων τουριστικών καταλυμάτων είναι ο χρόνος εκδόσεώς της και όχι ο χρόνος εκδόσεως της άδειας παραγωγής. Επομένως ο προβαλλόμενος λόγος είναι βάσιµος και πρέπει να γίνει δεκτός.
Ούτε η Μ.Π.Ε. του επίδικου έργου, ούτε η προσβαλλόµενη πράξη προβαίνουν σε οποιαδήποτε αξιολόγηση των σωρευτικών επιπτώσεων για το περιβάλλον από την εγκατάσταση των δύο σταθμών, οι Α/Γ των οποίων αναπτύσσονται διαδοχικά και σε µεγάλη απόσταση επί της κορυφογραµµής του ορεινού όγκου που αποτελεί την χερσόνησο του Λευκάτα, μάλιστα δε στην Μ.Π.Ε. του επίδικου έργου αναφέρεται ότι “στην ευρύτερη περιοχή δεν υπάρχει εγκαταστηµενο άλλο αιολικό πάρκο. (σελ. 51). Καθ’ όσον αφορά τις επιπτώσεις στο τοπίο, στο συμπληρωματικό τεύχος της Μ.Π.Ε., εξετάζεται αποκλειστικά η συμβατότητα του επίµαχου έργου ως προς την “ένταξη στο τοπίο”, από την άποψη της ορατότητας των Α/Γ από ορισμένα “σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος”. Στη δε αρχικώς υποβληθείσα Μ.Π.Ε., διατυπώνεται η κρίση ότι το έργο δεν θα προκαλέσει αισθητική υποβάθμιση του τοπίου, κατ’ επίκληση α) του γεγονότος ότι οι Α/Γ δεν θα είναι “ορατές” από τους πέριξ οικισμούς και τις παραλίες της δυτικής πλευράς της Λευκάδας, β) της έλλειψης εναέριων γραμμών, της επίστρωσης δρόμων, της διευθέτησης προϊόντων εκσκαφών κ.λπ., και γ) της άποψης των μελετητών ως προς τις Α/Γ καθ’ εαυτές, ότι “οι μηχανές αυτές είναι σαφώς πιο καλαίσθητες από οποιοδήποτε άλλο συμβατικό σταθμό”. Όμως οι κρίσεις αυτές δεν αιτιολογούν επαρκώς το ανωτέρω συμπέρασµα. Ειδικότερα, i) η τυχόν προσβολή του τοπίου απὀ την εγκατάσταση αιολικού πάρκου, µε το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του επίδικου, δεν συναρτάται αποκλειστικά µε την “ορατότητα” των Α/Γ από ορισμένα µόνον γεώγραφικά σηµεία, ii) τα ανωτέρω υπό στοιχείο (β) αναφερόμενα αφορούν ζητήματα αναγόµενα στην εσωτερική διαρρύθμιση του αιολικού πάρκου και iii) τα υπό στοιχείο (γ) αναφερόμενα αποδίδουν την υποκειμενική άποψη των μελετητών για τις Α/Γ εν γένει και δεν αναφέρονται στην επίδραση του επίδικου αιολικού πάρκου στο συγκεκριµένο τοπίο. Με τα δεδοµένα αυτά δεν προκύπτει ότι έλαβε χώρα, όπως επιβάλλεται ενδελεχής έλεγχος των επιπτώσεων του συγκεκριμένου Α.Σ.Π.Η.Ε. στο τοπίο της χερσονήσου του Λευκάτα, η οποία, μεταξύ άλλων, διαθέτει στο δυτικό µέρος αξιόλογες και γνωστές παραλίες, όπως οι μνημονευόµενες στα στοιχεία του φακέλου παραλίες “Πόρτο Κατσίκι”, “Ἐγκρεμνοί” και “Πόντη”. Επομένως, εφ’ όσον δεν εξετάσθηκαν οι σωρευτικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη των δύο αιολικών πάρκων, ούτε αντιµετωπίσθηκαν ενδελεχώς οι επιπτώσεις του επίδικου έργου επί του ευαίσθητου τοπίου της νήσου, η προσβαλλομένη αιτιολογείται πλημμελώς και συνεπώς ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως είναι βάσιµος και πρέπει να γίνει δεκτός.»