“Στους Διαδρόμους”
Σάββατο 18 & Τρίτη 21 /1/2020,8:15 Δημοτικό Θέατρο Άνδρου
Γερμανική δραματική ταινία του 2018 | Έγχρ. | Διάρκεια: 125′,
σκηνοθεσία Τόμας Στούμπερ
με τους: Φρανς Ρογκόφσκι, Σάντρα Χίλερ, Πέτερ Κουρθ.
Ένα από τα βασικά θέματα στα οποία επιστρέφουν συχνά οι βορειοευρωπαϊκές ταινίες είναι αυτό της σύγχρονης μοναξιάς και αλλοτρίωσης. Λογικό, καθώς οι όλο και αυστηρότερα οργανωμένες κοινωνίες τους πριμοδοτούν την ανεξαρτησία του ατόμου σε τέτοιο βαθμό που καταλήγει στο να μην (χρειάζεται να) περιμένει κανείς τίποτα από τον διπλανό του. Με ευνουχισμένη την ανάγκη τού να πάρεις και να δώσεις λοιπόν, οι ανθρώπινες σχέσεις εξελίσσονται σε μια σειρά από τυπικές συμπεριφορές και στοιχειώδεις συναλλαγές, κάτι που φυσικά συμβαίνει και στον κόσμο του «Στους Διαδρόμους», της τρίτης ταινίας του 37χρονου Τόμας Στούμπερ, η οποία απέσπασε το βραβείο σεναρίου στις αθηναϊκές «Νύχτες Πρεμιέρας» και εντυπωσίασε στο τελευταίο φεστιβάλ Βερολίνου, αν και έφυγε από εκεί με άδεια χέρια.
Ο Στούμπερ επιλέγει μια λιτή φόρμα για να αφηγηθεί τη διαδρομή του συνεσταλμένου Κρίστιαν, ο οποίος προσλαμβάνεται σε ένα σούπερ μάρκετ και τίθεται υπό τις οδηγίες του γηραιότερου Μπρούνο. Εκείνος είναι υπεύθυνος στο τμήμα των ποτών και τον εκπαιδεύει ως χειριστή ανυψωτικού μηχανήματος. Κι ενώ μια λιγομίλητη φιλία ξεκινά, ο Κρίστιαν γοητεύεται από την Μάριον, μια συνάδελφό του την οποία συναντά τακτικά δίπλα στη μηχανή του καφέ. Μόνο που εκείνη είναι παντρεμένη, οπότε και τα (ανεκδήλωτα) αισθήματα του Κρίστιαν μένουν χωρίς ανταπόκριση, μέχρι την ημέρα που η Μάριον δεν επιστρέφει στη δουλειά.
Χωρισμένο σε τρία κεφάλαια (Κρίστιαν, Μάριον και Μπρούνο), τα οποία δεν επηρεάζουν τη γραμμική αφηγηματική ροή, το φιλμ μας εξοικειώνει με την εργασιακή ρουτίνα του ήρωά του, καθρέφτη ενός τρόπου ζωής δεμένου σε μια τυποποιημένη καθημερινότητα που έχει μάθει να κινείται αυστηρά μέσα σε διαδρόμους. Διαδρόμους οι οποίοι σχηματίζονται από τα στοιβαγμένα μέχρι το ταβάνι προϊόντα, σύμβολα –όπως και ολόκληρο το σούπερ μάρκετ– μιας καταναλωτικής κοινωνίας όπου τα αντικείμενα έχουν μεγαλύτερη αξία από τους ανθρώπους. Ο Στούμπερ εκμεταλλεύεται στο έπακρο σκηνοθετικά και σκηνογραφικά τους χώρους του πολυκαταστήματος για να τονίσει την μηχανιστική συμπεριφορά και απομόνωση των χαρακτήρων του (οι παράλληλες κινήσεις τους στους διαδρόμους, η εξάρτησή τους από τα μηχανήματα, η αίσθηση της παντοτινής νύχτας), τον εσωτερικό κόσμο των οποίων μας αποκαλύπτει αργά, μα διεισδυτικά, μέσα από ένα λεπτοδουλεμένο σενάριο.
Προσεγμένοι διάλογοι, αντιδράσεις που εγκαθιστούν συναισθηματική εκκρεμότητα, ανθρώπινες αντιφάσεις που κάνουν τρισδιάστατο τον κάθε ήρωα, τρεις υποδειγματικές, αλληλοσυμπληρούμενες υφολογικά ερμηνείες (η εξωστρέφεια της γνωστής μας από το «Toni Erdmann» Σάντρα Χίλερ χρωματίζει την υποτονική περσόνα του Κρίστιαν) και μια συγκινητική ονειρική νότα συνθέτουν μια χαμηλών τόνων και καουρισμακικών μελωδιών μπαλάντα πάνω στη μοναχικότητα, την ανάγκη για επικοινωνία και την επώδυνη πορεία αυτογνωσίας.
