Πρόκειται για έναν μακρόβιο και πολύ επιτυχημένο θεσμό: η Ελληνική Αρχαιολογική Επιτροπή της Μεγάλης Βρετανίας αποδεικνύει τα τελευταία 33 χρόνια πως οι πολιτιστικοί δεσμοί ανάμεσα στις δύο χώρες είναι κραταιοί και ανθεκτικότατοι. Oι δύο διαλέξεις που διοργανώνει κάθε έτος, αποτελούν σταθερό σημείο συνάντησης για τους φιλέλληνες, τους λάτρεις της ιστορίας και της αρχαιολογίας, τους πανεπιστημιακούς και τους επιστήμονες στις ανθρωπιστικές σπουδές, τα μέλη της ελληνικής και κυπριακής παροικίας στο Λονδίνο. Ομιλητές είναι πάντοτε Ελληνες και Κύπριοι αρχαιολόγοι που εστιάζουν στα πρόσφατα ανασκαφικά τους πεπραγμένα, φωτίζοντας διαφορετικές τοποθεσίες και εποχές.
Παράλληλα με τις ομιλίες, η Επιτροπή που ιδρύθηκε από τη Ματρώνα Ξυλά και τον αείμνηστο σύζυγό της Νίκολας Εγκον, χορηγεί μία σειρά υποτροφιών σε αριστούχους Ελληνες και Κυπρίους πτυχιούχους Αρχαιολογίας για μεταπτυχιακές σπουδές στη Βρετανία. Η πρωτοβουλία άρχισε το 1993 από το ζεύγος και σήμερα εκτός από τις δύο υποτροφίες που χορηγεί η Χιώτισσα της διασποράς στον σκοπό αυτό συμπράττουν το ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη και το Samourkas Foundation of New York, ενώ το ταμείο υποτροφιών προσφέρει μία υποτροφία από τις ετήσιες συνδρομές των μελών της Επιτροπής. Για την ακαδημαϊκή χρονιά 2019-2020 θα δοθούν οκτώ υποτροφίες. Το θετικό στοιχείο είναι ότι η σοβαρή δουλειά του φορέα, ο οποίος έχει σήμερα πρόεδρο τη δρα Ζέττα Θεοδωροπούλου-Πολυχρονιάδου, αναγνωρίζεται και στην Ελλάδα και στο Ηνωμένο Βασίλειο τόσο στον επιστημονικό όσο και τον εκπαιδευτικό τομέα. Στόχος της είναι να συνεχίσει η Επιτροπή το δραστήριο κοινωφελές έργο της.
Η φθινοπωρινή διάλεξη θα διοργανωθεί όπως πάντα στο αμφιθέατρο του Κινγκς Κόλετζ στο Λονδίνο την Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2019 και θα έχει θέμα την έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών στον χώρο της Παλαιόπολης στην Ανδρο, υπό τη διεύθυνση της ομότιμης σήμερα καθηγήτριας του ΕΚΠΑ Λυδίας Παλαιοκρασσά-Κόπιτσα, η οποία θα είναι και η φετινή ομιλήτρια.
Η συγκεκριμένη περιοχή είναι από τις ομορφότερες του νησιού και πήρε το όνομά της από τους ντόπιους τον 19ο αιώνα, όταν αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων κτιρίων ή τμήματα αγαλμάτων βρίσκονταν ακόμα μισοθαμμένα στο χώμα, ενώ βυθισμένη σε μικρό βάθος ήταν η λιμενική εγκατάσταση που παραμένει ορατή στο ανθρώπινο μάτι. Κατά το παρελθόν έγιναν διάφορες ανασκαφικές προσπάθειες, αλλά εκείνη που ξεκίνησε από το πανεπιστήμιο του 1985 έχει υπάρξει η πιο συστηματική και οργανωμένη.
Τα αρχαιότερα ευρήματα από την περιοχή χρονολογούνται στην 4η χιλιετία. Η πόλη οργανώθηκε από τα τέλη του 8ου αι. π.Χ., με περιόδους ακμής στα τέλη του 6ου, στον 5ο και στον 4ο αι. π.Χ. Ιδιαίτερη ακμή γνώρισε κατά τον 2ο αι. π.Χ., ενώ εντυπωσιάζουν τα κατάλοιπα της βασιλικής στον χώρο της αγοράς. Είναι ένας ναός του 5ου αι. μ.Χ., που διέθετε πλούσιο γλυπτό και ζωγραφικό διάκοσμο καθώς και ψηφιδωτό δάπεδο. Η πόλη εγκαταλείφθηκε τον 7ο αι. μ.Χ., έχοντας διανύσει πια ζωή 14 αιώνων.
Η μορφή της πόλης υπαγορεύθηκε από τη μορφή του φυσικού περιβάλλοντος και ήταν διαρθρωμένη σε τέσσερις ζώνες. Η έντονη κατωφέρεια του εδάφους έκανε απαραίτητη την κατασκευή πολλών αναβαθμίδων. Το κέντρο της πόλης, η αγορά, βρισκόταν στην επίπεδη έκταση μπροστά στο λιμάνι. Υψηλότερα στην πλαγιά, υπήρχε περιοχή με σημαντικά κτίρια και ιερά. Απέναντι προς τα ανατολικά πρέπει να αναζητηθεί το θέατρο. Δυτικότερα εκτεινόταν μια οικιστική περιοχή, στραμμένη προς τη θάλασσα και προφυλαγμένη από τον βορρά. Μία ακόμη ζώνη εντοπίστηκε προς την περιοχή της ακρόπολης.
από την kathimerini.gr
