Πέρσι σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη είδαμε τους αξέχαστους «Πέρσες» του Αισχύλου από τον ΘΟΚ, με τους Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Νίκο Ψαρρά, Αντώνη Μυριαγκό, Χάρη Χαραλάμπους, φέτος το Σάββατο 3/8 θα δούμε το «Ύψωμα 731»
Μια μουσικοθεατρική παράσταση για την αξία της ελευθερίας
«731 μέτρα πάνω από τον Άδη…»
Το 1941, στο Ύψωμα 731, ο ολιγάριθμος ελληνικός στρατός κατορθώνει μια συντριπτική νίκη επί του πολυάριθμου ιταλικού στρατού του Μουσολίνι, στην προσπάθεια του τελευταίου να καταλάβει την Ελλάδα. Στη μάχη που δόθηκε τα γεγονότα και οι αριθμοί αγγίζουν τη σφαίρα του παράδοξου όσον αφορά τον μικρό αριθμό των Ελλήνων οπλιτών αλλά και τους τρόπους με τους οποίους αντιμετώπισαν μία ιταλική επίθεση μυθικών διαστάσεων.
Στην παράσταση, με όχημα την αφήγηση των γεγονότων, η μάχη ανάγεται στο υπαρξιακό και ψυχικό πεδίο των ανθρώπων· εκεί όπου νικάει ο παράδοξος τρόπος σκέψης, αυτός που αντιβαίνει στην κοινή αντίληψη και έρχεται σε σύγκρουση με τις εκάστοτε κρατούσες αντιλήψεις ή την κοινή λογική· εκεί όπου η νίκη του παράδοξου τρόπου σκέψης περιέχει ως κεντρική έννοια την αξία της ελευθερίας, απέναντι σε μια δύναμη που αρχικά φαντάζει άτρωτη και που προσπαθεί βίαια να εγκαθιδρύσει στο υπαρξιακό και ψυχικό πεδίο των ανθρώπων ένα πρότυπο κανονικότητας και ομογενοποίησης που τελικά μας απομονώνει από την ίδια τη ζωή. Πληροφορίες που αντλούνται από εφημερίδες και μαρτυρίες της εποχής, καθώς και συνεντεύξεις και απομνημονεύματα ανθρώπων που συμμετείχαν στη μάχη, μεταστοιχειώνονται σε μουσική, κίνηση και λόγο.
Συντελεστές:
Κείμενο – Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης
Σκηνικά – Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Φωτισμοί: Πάρις Μέξης, Άρης Μπινιάρης
Σύνθεση και εκτέλεση μουσικής: Βίκτωρας Κουλουμπής (μπάσο), Πάνος Σαρδέλης (τύμπανα), Χρήστος Γεωργόπουλος (κιθάρα)
Έρευνα- Δραματουργία κειμένου: Άρης Μπινιάρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Ξαγοράρη
Βοηθός σκηνογράφου: Δέσποινα Φαρίδου
Βοηθός ενδυματολόγου: Δάφνη Ηλιοπούλου
Φωτογραφίες & video: Πάτροκλος Σκαφίδας
Μακιγιάζ φωτογράφησης: Εύη Ζαφειροπούλου
Παίζουν: Άρης Μπινιάρης, Κωνσταντίνος Σεβδαλής
Διάρκεια: 60 λεπτά, χωρίς διάλειμμα
Κριτικές:
Η παράσταση του Άρη Μπινιάρη είναι εθνικό απόκτημα, καθώς δεν νιώθουμε μόνο περηφάνια αλλά μας αγγίζει το «δέος»… Αυτό που κατά βάθος κάνει ο Μπινιάρης μετά τις «Βάκχες» στη Στέγη και τους «Πέρσες» του ΘΟΚ είναι να αναδημιουργεί στη σκηνή τις συνθήκες γένεσης της τραγωδίας… Aγγίζει… όχι τη μεγάλη, αλλά τη μυστική στιγμή του έθνους.
4.3.2019, Εφημερίδα των Συντακτών, Γρηγόρης Ιωαννίδης
…Δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με έναν καλλιτέχνη που παραδίδει βαθιά συγκινητικές παραστάσεις, στο όριο μεταξύ θεατρικής αφήγησης, μουσικής περφόρμανς και δραματοποιημένης συναυλίας… Η μουσική φόρμα που έχει υιοθετήσει ο Μπινιάρης δεν είναι απλώς ένας αφηγηματικός τρόπος για να «πει την ιστορία». Αλλά σωματοποιεί στην πραγματικότητα την αγωνία του και τη μεταφέρει μέσω ηλεκτρισμένων δονήσεων στην πλατεία… Ο ίδιος [ο Μπινιάρης] και ο Κωνσταντίνος Σεβδαλής σε ρόλους leadingperformers… καθηλώνουν με ένα κείμενο που καρφώνεται στο μυαλό… Οι φωτισμοί… εγγράφουν αυτή τη λιτότατη παράσταση ως μία από τις εικαστικά αρτιότερες των τελευταίων χρόνων.
14.3.2019, Αθηνόραμα****, Τώνια Καράογλου
Τολμηρός και ο Άρης Μπινιάρης στο “Πορεία”, στη φόρμα της θεατρικής αφήγησης συναυλιακού τύπου παρουσιάζοντας ένα κομμάτι της λησμονημένης ιστορίας μας. Είναι λεπτά τα όρια στην εποχή που απολαμβάνει τις παρεξηγήσεις, αλλά εκείνος κατάφερε να κάνει μια παράσταση που, διαφωνείς ή συμφωνείς, ξεφεύγει από ιδεολογικές αγκυλώσεις.
13.3.2019, Καθημερινή, Γιώτα Συκκά
Όπως και στο «Θείο Τραγί», έτσι και τώρα παρακολουθούμε την εμπύρετη «σωματική» ερμηνεία ενός κειμένου που αυτή τη φορά μοιράζονται δύο, ο Άρης Μπινιάρης και ο Κωνσταντίνος Σεβδαλής… Πραγματικός πρωταγωνιστής είναι η γλώσσα. Και ο ρυθμός της. Η γλώσσα και το… σφυροκόπημά της. Η γλώσσα και το θρίλερ που σε βάζει να ζήσεις μαζί του (εντείνοντας τις εντυπώσεις), η παραφορά και ο ηλεκτρισμός μιας ροκ μπάντας που παίζει ζωντανά… Όλα στην υπηρεσία του κειμένου και των δύο ηθοποιών που λες και άνοιξαν τα έγκατα της γης και ήρθαν να μας πουν την ιστορία σαν αυτόπτες μάρτυρες… Το κείμενο έχει τη ροή και τη δύναμη ενός ολοκληρωμένου έργου και η παράσταση που διαρκεί λιγότερο από μια ώρα, υπογραμμίζει και πάλι κάτι που ο Μπινιάρης είχε προσπαθήσει (επιτυχώς) απ’ το 2011: Εν αρχή ην η γλώσσα – όλα μέσα απ’ αυτήν…
15.3.2019, Tospirto, Χάρη Ποντίδα
Eίδα, για 50 λεπτά, μιαν ωδή στην απελπισμένη θυσία και στην απόλυτη πίστη, στην παράνοια και τη φρίκη του πολέμου, του κάθε πολέμου, στη φρίκη του βουητού της μάχης, στην αγωνία και το φόβο του θανάτου και πώς ξορκίζουν αυτόν τον φόβο όσοι βρίσκονται σε θέσεις μάχης. «Ακουσα» τον ρόγχο του θανάτου των πληγωμένων, τις τελευταίες προσευχές τους, αλλά και το μοιρολόι, τον πόνο, την απώλεια… Ως αντιπολεμικό ορατόριο εισέπραξα αυτή την παράσταση, κι ήταν στιγμές που νόμιζα ότι έβλεπα σκηνές από το «Αποκάλυψη τώρα» του Κόπολα. Και να φανταστείτε ότι τα μόνα σκηνικά βοηθήματα ήταν οι φωτισμοί, και ένα ιδιαίτερο μακιγιάζ που σε κάποια στιγμή, με τη βοήθεια ειδικού φωτισμού, κάνει τους πέντε επί σκηνής ανθρώπους να φαίνονται σκελετοί!
11.4.2019, popaganda.gr, Όλγα Σελλά
Ο Άρης Μπινιάρης ανήκει στους ελάχιστους εκείνους δημιουργούς που κάνουν τέχνη γιατί θέλουν αληθινά κάτι να πουν… Το Ύψωμα 731 σε κείμενο και σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη στο Θέατρο Πορεία είναι μια σπονδή στις νίκες όλων των αδύναμων αυτού του κόσμου, μια ιαχή βγαλμένη μέσα από τον Άδη, αλλά και μια βαθιά αντιπολεμική παράσταση… H παράσταση είναι ένα άψογης αισθητικής αντιπολεμικό ροκ ορατόριο, που διεκδικεί ταυτόχρονα το δικαίωμα να μιλά για μια νίκη ενός αδύναμου… Ένα δικαίωμα που έχουμε εκχωρήσει οι περισσότεροι με το φόβο μήπως και μας χρεωθεί εθνικιστική ρητορική. Σε ένα άλλο επίπεδο λοιπόν, ο Μπινιάρης –συνειδητά ή ασυνείδητα– τοποθετεί έναν καθρέφτη απέναντι στον θεατή, αναγκάζοντάς τον να αναστοχαστεί πάνω στα στεγανά, τους φόβους, τη λογοκρισία που επιβάλλει ο ίδιος στον εαυτό του.
16.4.2019, ελculture, Σοφία Ευτυχιάδου
Σκληρή ροκ , ανάλογη ομιχλώδης ατμόσφαιρα και κοφτός γρήγορος λόγος δονούν επί 70 λεπτά τη σκηνή, προκαλώντας την προσήλωση του κοινού, όπως στις συναυλίες. Πρόκειται για τη μυστική στιγμή του έθνους, που προκαλεί δέος στο κοινό και στο τέλος ανταμείβει με παρατεταμένο χειροκρότημα τους καλλιτέχνες που βγαίνουν πέρα την καθιερωμένη τρίτη φορά στη σκηνή για να το απολαύσουν.
9.3.2019, fosonline.gr, Σ. Λεμονίδης
Ούτε θέατρο, ούτε συναυλία, ούτε περφόρμανς, αλλά ένας αρμονικός και γαλήνιος διάλογος μεταξύ όλων αυτών, με αποτέλεσμα μια τέλεια υβριδική μορφή… Iδιαίτερα ενδιαφέρον, και ενδεχομένως μοναδικό, είναι το διονυσιακό στοιχείο που βρίσκεται στον πυρήνα της δουλειάς του Μπινιάρη… Σαν να αναβιώνει ένας σύγχρονος αρχαίος χορός σ’ ένα δράμα όπου ήρωας είναι η θεϊκή διάσταση του καθημερινού ανθρώπου… O Μπινιάρης αναζητά έναν νέο συλλογικό ήρωα και, με την μουσική, την ποίηση και τη μέθη, επανεφευρίσκει ένα τελετουργικό που μοιάζει να αναβλύζει από τις θρησκευτικές ρίζες του θεάτρου.
6.3.2019, myrtoreiss.wordpress.com, Μυρτώ Ράις
Στο πεδίο ρέει νεανική ενέργεια και δύναμη που διαπερνούν τα όρια της σκηνής και φτάνουν μέχρι την πλατεία. Έντονο και συναισθηματικό ταυτόχρονα, σε ομιχλώδης ατμόσφαιρα, με δυναμική μουσική και ρυθμική ποιητική αφήγηση που παρασύρουν στο συγκινησιακό κλίμα της εποχής, προκαλώντας τους θεατές να σκεφτούν εάν είναι εφικτό να νικήσουμε δυνάμεις που φαντάζουν άτρωτες και ισχυρές. Η παράσταση αποτελεί ένα ωραίο παράδειγμα για την κατασκευή διαθεματικών ενοτήτων στην εκπαίδευση και έναν τρόπο για την διδακτική του μαθήματος της ιστορίας και την ανασύνθεση των ιστορικών γεγονότων. Όλα τα στοιχεία του έργου συνιστούν μια καλή πρόταση για εκπαιδευτική επίσκεψη στο θέατρο.
3.3.2019, debop.gr, Χ. Θάνου, Μ. Χαντζή
Με έντονο ρυθμό, πάθος, εξονυχιστικές λεπτομέρειες που λειτουργούν σαν virtualreality ώστε να βλέπεις τον υπεράνθρωπο αυτό αγώνα μπροστά στα μάτια σου. Οι πρωταγωνιστές μετατρέπονται σε φαντάσματα. Η ένταση κορυφώνεται… Η τελειομανία, η ακρίβεια και ο παλμός που επιταχύνεται καθορίζουν τις παραστάσεις του Άρη Μπινιάρη. Δονείσαι από την ένταση της ροκ μάχης-συναυλίας τόσο που αναρωτιέσαι αν θα αντέξεις. Και στο απολύτως σωστό σημείο έρχεται η λύτρωση…
27.2.2019, cosmopoliti.com, Χριστίνα Πολίτη
Μια παράσταση συγκλονιστική … Ένα κείμενο χωρίς σύνορα, πανανθρώπινο .. Και τώρα ο Άρης Μπινιάρης, ως δημιουργικός «δαίμων» σε οδηγεί στην άμεση βιωματική θέαση … Μη χάσετε αυτήν την παράσταση. Μη χάσετε αυτήν τη χαρισματική πενταμελή ομάδα!
3.4.2018, boro.gr, Άννα Δρούζα
18.7.2019, delteatro.it
Maria Grazia Gregori
Στην κριτική της στο Delteatro.it, που αφορά συνολικά το Mittelfest 2019, η Maria Grazia Gregori αναφέρει πως το «Ύψωμα 731» συγκαταλέγεται ανάμεσα στις παραστάσεις που αποτέλεσαν έκπληξη χάρη και στο υψηλότατο επίπεδό τους. Ειδικότερα, το «Ύψωμα 731» περιγράφεται ως μία από τις παραστάσεις-σημεία αναφοράς του φεστιβάλ, ένα «συγκινητικό και γεμάτο συναίσθημα θέαμα». Στο άρθρο της προσθέτει ακόμη πως το «Ύψωμα 731» τη συνεπήρε. Περιγράφει τη δραματουργία της παράστασης από τον Άρη Μπινιάρη, την ιδιαίτερη μελοποίηση του κειμένου και τη σκηνική απόδοση. «Η παράσταση», αναφέρει, «ξετυλίγεται μέσα από κύματα έντονης μουσικής, πάνω στην οποία οι δύο ηθοποιοί παίζουν και τραγουδούν, περιγράφοντας μια επική νίκη, αλλά και την τρομακτική βία και την τρέλα του πολέμου: μια ιστορία που σε αφήνει χωρίς ανάσα και με εικόνες βίας να ακολουθούνται από άλλες εικόνες βίας – οι Έλληνες που επιτίθενται στον εχθρό οπλισμένοι μονάχα με μαχαίρια, οι σωροί των νεκρών Ιταλών σπαρμένες σ’ όλο το Ύψωμα, οι οιμωγές των πληγωμένων και η έλλειψη σεβασμού στους νεκρούς. Στο τέλος, αυτή η αίσθηση ελέους που φωλιάζει μέσα σου, σε αφήνει κυριολεκτικά χωρίς ανάσα.»