Από μακριά και πριν μπεις στο Άνω Βαρίδι, ξεχώριζε το κελί πίσω από το σπίτι του Ζούρα, φαινότανε να του είχανε ρίξει καινούρια πλάκα
και μετά του περάσανε μία χρωματισμένη τσιμεντοκονία ταιριαστή με το χρώμα της περιοχής.
Την ίδια στιγμή στη Λυλιγιά, μια περιοχή πιο βόρεια, τρεις φιγούρες πάνω σε ένα κελί κάτι κάνανε και σηκώνανε σύνεφο τη σκόνη.
Πλησιάζοντας πιο κοντά ο Γιάννης ο Ζούρας κρατούσε τώρα μία μεγάλη πλαστική σωλήνα και έβρεχε το κοκκινόχωμα που είχε κουβαλήσει πάνω στο κελί.
Σε λίγο ήρθε πάλι και ο Γιώργος ο Ζούρας με έναν εργάτη , βάλανε υποδήματα, ανεβάσανε δύο πέτρινους κύλινδρους με σχοινιά για τράβηγμα
και άρχισαν, οι νέοι να πηγαινοέρχονται τραβώντας τις πέτρες πάνω στο λασπωμένο δώμα
και ο μπαμπάς να ρίχνει συνέχεια νερό
αυτό κράτησε κάπου δυόμιση ώρες
η επιφάνεια έγινε αλοιφή, την στρώσανε όσο γινόταν και την άφησαν να στεγνώσει,
Στο σπίτι του την άλλη μέρα, ο Γιώργος Ζούρας εξήγησε ότι όλα τα πέτρινα κτίσματα στη περιοχή ήταν στεγιασμένα με τον ίδιο τρόπο
βάζανε για οροφή χοντρά ξύλα, από πάνω πέτρες
και από πάνω χώμα και για να μη μπαίνει βροχή, το μπιλιάζανε , όπως κάνανε χθες.
τις κυλινδρικές πέτρες τις λέγανε κυλίντρες, αλλού είναι από μάρμαρο αλλά εδώ που δεν έχει μάρμαρο, είναι λαξεμένες πέτρες.
Και τα σπίτια όλα, έτσι ήταν φτιαγμένα, μόνο που στα σπίτια, μετά τα δοκάρια βάζανε ψαθί για πιο ωραίακαι ζεστά.
Στο δικό του έριξε τσιμεντένια πλάκα το 1966 αλλά το χώμα το άφησε από κάτω για πιο καλή μόνωση,
για κεραμύδια ούτε λόγος σε τόσο ξάνεμη και φτωχή περιοχή.
Μπίλιασμα κάνουν πια μόνο στις αποθήκες για τις ζωοτροφές και στους στάβλους κάθε τρία ή ακόμα και πέντε χρόνια.
Πρώτα σκουπίζουν το δώμα από το χώμα που έχει ξεκολλήσει, μετά φέρνουν κοκκινόχωμα, ευτυχώς υπάρχει ακόμα λίγο έξω από το σπίτι στα Ζουρέικα,
θέλει μεγάλη ποσότητα νερού που παλιά κουβαλούσαν με ασκιά αλλά τώρα έρχεται με αντλία από το ρέμα και τέλος θέλει καλό πάτημα με την κυλίντρα
Η βροχή δεν το πειράζει , μόνο το χιόνι όταν μείνει πολλές μέρες, αλλά ανεβαίνουν στα κελιά και το φτυαρίζουν
Την τέχνη αυτή την έμαθε πολύ καλά και ο γιός του ο Γιάννης Ζούρας που ξέρει ότι ήταν διαδεδομένη σε όλη την Άνδρο από χιλιάδες χρόνια πριν
αλλά λίγο να φτιάξουν τα πράγματα και θα στεγιάση όλα τα κελιά του με πλάκες
για να γλυτώσει και εργατοώρες και χρόνο που δεν του φτάνει με τα τόσα φυτέματα και τα ζώα που φροντίζει.
Παλιά στα χωριά , κάθε σπίτι διέθετε το “βόλι” του από μάρμαρο, , δηλαδή την πέτρινη κυλίντρα που λένε στην ΒΔ ‘Ανδρο και κάθε Φθινόπωρο μπίλιαζαν το δώμα.
κυλίστρα ή βόλι ή κυλιντρόβολο
αυτή την πανέμορφη ψάθα πού την βρήκαν;; την έχω θαυμάσει και σε άλλα ανδριώτικα αγροτόσπιτα!
Aυτη την ψαθα την φτιαχνουνε απο καλαμι το οποιο σχιζουν και πλεκουν (ειχα την εuκαιρεια το 2006 σε μια ανακαινηση που εκανα να θρεθει ανθρωπος απο το Βαριδι που ακομα κατειχε την τεχνη) πανω απο την ψαθα εβαζαν 30-40 ποντους φυκια (possidonia) και μετα το χωμα.
Ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες!
Ωραίες δουλειές ωραίων ανθρώπων……..γεια στα χέρια τους!
Γι’ αυτό είσαι ο καλύτερος που τα βρήκες αυτά τι μας θυμίζεις
τώρα όλα τα χωριά είχαν την ίδια Δουλειά Μετά από κάθε χειμώνα Περνάμε το κύλινδρο και Ξανά πατούσαμε τα δώματα Όταν ψιλόβρεχε
Αυτό είναι ωραίο να το δώσετε το βίντεο Στα σχολεία της άνδρου να δούμε τα παιδάκια πως κάναμε τις στέγες Των σπιτιών μας τα παλιά χρόνια στην Άνδρο θζny
Συγχαρητήρια! Έτσι φτιάχνανε τα δώματα μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες σε όλα τα πετρόκτιστα σπίτια στα χωριά της Κρήτης…
Μακάρι να αρχίσουν κάποιοι να αναπαλαιώνουν σωστά τα χιλιάδες σωζόμενα (μερικά ακόμα κατοικήσιμα) παμπάλαια σπίτια με χωμάτινο δώμα στα χωριά μας…